Ισορροπημένη διατροφή, για ένα υγειές και λαμπερό δέρμα

Συγγραφέας Παπασπανός Νικόλαος

Για να διατηρηθεί το δέρμα υγιές και λαμπερό είναι απαραίτητη μια ισορροπημένη διατροφή. Για να γίνει αντιληπτός ο τρόπος που επεμβαίνει η διατροφή στην υγεία του δέρματος, θα πρέπει να αναφερθούν οι παράγοντες και οι μηχανισμοί  που προκαλούν αλλοιώσεις στην εμφάνιση του δέρματος. Αυτοί είναι η γήρανση των κυττάρων, η μειωμένη πρόσληψη θρεπτικών συστατικών, η υπερκατανάλωση ορισμένων τροφίμων (π.χ. ζάχαρη) και η κυτταρίτιδα.

Η γήρανση του δέρματός, διακρίνεται στην ενδογενή, δηλαδή τη φυσιολογική, χρονολογική και αναπόφευκτη γήρανση του δέρματος, και στην εξωγενή γήρανση. Η ενδογενής γήρανση ουσιαστικά προκαλείται από τη φθορά των κυττάρων με το πέρασμα των χρόνων, ενώ η εξωγενής από παράγοντες του περιβάλλοντος όπως η ακτινοβολία (φωτογήρανση), οι χημικές ουσίες και το κάπνισμα. Κοινή συνισταμένη και στους 2 αυτούς τύπους γήρανσης είναι η παραγωγή ελεύθερων ριζών οξυγόνου. Οι ελεύθερες ρίζες οξυγόνου προκαλούν οξειδωτικές βλάβες σε κυτταρικά συστατικά μέρη, όπως τα μιτοχόνδρια, καθώς επίσης και πυρηνικές βλάβες DNA, οι οποίες με τη σειρά τους, επισπεύδουν τη γήρανση και συμβάλλουν στους καρκίνους του δέρματος.
Για να εξουδετερωθεί  η δράση αυτή των ελεύθερων ριζών οξυγόνου είναι απαραίτητη η πρόσληψη αντιοξειδωτικών ουσιών, μέσω της διατροφής. Οι βασικές ομάδες αντιοξειδωτικών ουσιών και οι τροφές, στις οποίες συναντώνται είναι: 

Βιταμίνη C: (ασκορβικό οξύ) Ίσως η ισχυρότερη αντιοξειδωτική ουσία. Απαντάται κυρίως στα εσπεριδοειδή (πορτοκάλι, λεμόνι, γκρέιπφρουτ κ.α.), αλλά και σε άλλα φρούτα και λαχανικά, όπως στα ακτινίδια, τη φράουλα, τις πράσινες πιπεριές, το μπρόκολο, τα σκούρα πράσινα λαχανικά, τη ντομάτα. 

Βιταμίνη Ε: Εντοπίζεται στα έλαια φυτικής προέλευσης (ξηροί καρποί, σιτηρά ολικής αλέσεως, σκούρα πράσινα λαχανικά, ελαιόλαδο και άλλα φυτικά έλαια). 

Σελήνιο: Βρίσκεται στα ψάρια και τα οστρακοειδή, στο κόκκινο κρέας, το κοτόπουλο, τα σιτηρά, τα αυγά και το σκόρδο. 

Πολυφαινόλες: (ρεσβερατρόλη, φλαβονοειδή) Μεγάλη ομάδα αντιοξειδωτικών που απαντάται κυρίως στο τσάι, τον καφέ, τη σόγια, το ελαιόλαδο, τη σοκολάτα, την κανέλα, τη ρίγανη, το ρόδι, και σε φρούτα όπως τα κόκκινα μούρα, τα σταφύλια και το παραγόμενο απ’ αυτά κρασί. 

Καροτενοειδή: (λυκοπένιο, Α-ρετινόλη, β-καροτίνη, λουτεϊνη) Άλλη αξιόλογη ομάδα αντιοξειδωτικών, τα οποία εντοπίζονται κυρίως σε φρούτα και λαχανικά όπως το καρότο, το μπρόκολο, οι γλυκοπατάτες, το πεπόνι, το βερίκοκο, το ροδάκινο, η ντομάτα 

Επομένως καταναλώνοντας καθημερινά μια ποικιλία από τα παραπάνω τρόφιμα περιορίζεται η δράση των ελεύθερων ριζών οξυγόνου και καθυστερείται η γήρανση των κυττάρων του δέρματος.

Μια ισορροπημένη διατροφή διατηρεί το ανοσοποιητικό σύστημα σε καλή κατάσταση με αποτέλεσμα να αποφεύγονται δερματικές λοιμώξεις, όπως η ακμή. Μεγάλη προσοχή πρέπει να δοθεί και στην πρόσληψη συγκεκριμένων θρεπτικών συστατικών,  γιατί έλλειψή τους μπορεί να οδηγήσει σε αλλοιώσεις του δέρματος. Έτσι μειωμένη πρόσληψη:

•    Νιασίνης οδηγεί σε πελάγρα, ένα σύμπτωμα της οποίας είναι η δερματίτιδα. Καλές πηγές νιασίνης είναι: το συκώτι, τα άπαχα κρέατα, το κοτόπουλο, τα ψάρια, το κουνέλι, οι ξηροί καρποί, το γάλα, το τυρί και τα αυγά

•    Βιταμίνης Α οδηγεί σε σκληροδερμία. Πηγές βιταμίνης Α είναι:  το συκώτι, τα καρότα, το μπρόκολο, το σπανάκι, τα μπιζέλια, οι γλυκοπατάτες,  το βούτυρο τα αυγά, τα βερίκοκα, το μάνγκο, τα ιχθυέλαια και η μαργαρίνη 

•    Βιταμινών του συμπλέγματος Β οδηγεί σε ευαισθησία, ξηρότητα ή υπερβολική λιπαρότητα και ερυθρότητα

•    Βιταμίνης C προκαλεί μικρούς μώλωπες

•    Φυλλικού Οξέος και απαραίτητων λιπαρών οξέων προκαλεί στεγνό και θαμπό δέρμα

•    Ψευδαργύρου αυξάνει τις πιθανότητες εμφάνισης ακμής. Καλές διαιτητικές πηγές ψευδαργύρου είναι τα υψηλά σε πρωτεΐνη τρόφιμα, όπως το μοσχαρίσιο και το χοιρινό κρέας, το αρνί, τα ψάρια, τα φιστίκια, τα οστρακοειδή, τα μανιτάρια και σε μικρές ποσότητες στα όσπρια 
Ιδιαίτερη σημασία πρέπει να δοθεί στην κατανάλωση ω-3 λιπαρών οξέων τα οποία έχουν αντιφλεγμονώδη δράση. Τα ω-3 λιπαρά οξέα παίζουν σημαντικό ρόλο στη θεραπεία φλεγμονωδών δερματικών νόσων, όπως η τοπική δερματίτιδα και η ψωρίαση. Καλές πηγές των ω-3 λιπαρών οξέων είναι το μουρουνέλαιο, το ιχθυέλαιο, τα θαλασσινά με υψηλή ποσότητα λίπους όπως ο κολιός, το σκουμπρί, ο σολομός και η ρέγκα. Σημαντική είναι και η σωστή ενυδάτωση του οργανισμού για να αποφευχθεί η ξηρότητα του δέρματος, Κατανάλωση 8-10 ποτήρια υγρών ημερησίως θα αποτρέψουν την αφυδάτωση του.
Από την άλλη υπάρχουν συγκεκριμένα τρόφιμα, η κατανάλωση των οποίων θα πρέπει να περιοριστεί γιατί έχει αρνητική επίδραση στην υγεία του δέρματος.  Τροφές εχθρικές προς το δέρμα είναι αυτές που είναι  πλούσιες σε κορεσμένα (ζωικά) λίπη, όπως το μπέικον και τα λιπαρά κρέατα . Επίσης η αυξημένη κατανάλωση ζάχαρης συμβάλλει στη δυσλειτουργία του φυσικού κολλαγόνου του δέρματος, προκαλώντας ανελαστική υφή και διαταραχές στο φυσικό του χρώμα. Προσοχή χρειάζεται ο καφές (όχι πάνω από 2 φλιτζάνια την ημέρα για τις γυναίκες και 3 για τους άντρες ), το κόκκινο κρέας (όχι πάνω από δύο φορές την εβδομάδα) και το αλκοόλ. 
Τέλος ένα σημαντικό πρόβλημα που σχετίζεται  με την επιδερμίδα είναι η κυτταρίτιδα. Για να μπορέσει να περιοριστεί το συγκεκριμένο πρόβλημα θα πρέπει να περιοριστεί η κατανάλωση κορεσμένων λιπαρών οξέων, αλκοόλ, ζάχαρης και γενικά απλών υδατανθράκων και του αλατιού. Αντίθετα θα πρέπει να υπάρχει μια επαρκής πρόσληψη νερού, αντιοξειδωτικών και ω-3 λιπαρών οξέων. Σημαντικό ρόλο στην καταπολέμηση της κυτταρίτιδας παίζει και η άσκηση. 
Κλείνοντας η διατροφή είναι σημαντική για την απόκτηση ενός υγιούς και λαμπερού δέρματος. Μια ισορροπημένη διατροφή προστατεύει το δέρμα από φλεγμονές (ακμή),  αλλοιώσεις (κηλίδες, θαμπάδα, ερεθισμούς κ.α.) και  τη γήρανση

ΠΙΣΩ ΣΤΑ ΑΡΘΡΑ